گیتار الکتریک در حقیقت یک ساز منفرد نیست، بلکه شامل مجموعه‌ای از سازها می‌شود. هیچ سازی (به جز گیتار بیس الکتریک) به اندازه گیتار الکتریک پرطرفدار نیست و مدل‌های متنوع این گیتار انواع مختلفی از سبک‌های موسیقی را شامل می‌شوند. با این حال، به دلیل همین تنوع، انتخاب گیتار الکتریک مناسب برای هر فرد می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. این مقاله اطلاعات لازم درمورد انواع گیتار الکتریک را در اختیار شما قرار می‌دهد.
انواع گیتار الکتریک
گیتارهای الکتریک با سه نوع بدنه در بازار موجود هستند: بدنه توپُر (solid)، بدنه توخالی (hollow) و بدنه نیمه‌توخالی (semi-hollow). گیتارهای بدنه توپُر از یک یا چند تکه چوب ساخته می‌شوند. بدنه گیتارهای نیمه‌توخالی شامل فضایی خالی است (این گیتارها معمولاً دارای یک تکه چوب در بخش میانی بدنه هستند که دو قسمت خالی در طرفین را جدا می‌کند). بدنه گیتارهای توخالی نیز کاملاً خالی هستند. در مقاله انواع گیتار کامل تر به مدل های مختلف گیتار پرداختیم که پیشنهاد می‌کنیم آن را هم بخوانید.
گیتارهای بدنه توپُر
همانطور که اشاره شد، گیتارهای بدنه توپُر از یک یا چند تکه چوب ساخته می‌شوند. یکی از نمونه‌های مشهور این نوع گیتارها، مدل استرتوکستر شرکت فندر است. به‌طور کلی، گیتارهای بدنه توپُر نسبت به دیگر انواع گیتار، دارای ساستین (کشش صدا) بیشتر و مقاومت بالاتری در برابر فیدبک هستند. به همین دلیل، این نوع گیتار برای سبک‌هایی مانند راک و متال که دیستورشن در آنها نقش مهمی دارد، بسیار مناسب است.
به علت تنوع زیاد انواع گیتار الکتریک بدنه توپُر، بهتر است آنها را به چند زیرشاخه تقسیم کنیم:
تلکستر Telecaster
گیتار تلکستر فندر، شناخته‌شده به‌عنوان نماینده صدای موسیقی کانتری و از نخستین گیتارهای الکتریکی است که به‌طور انبوه تولید شد. اگر می‌خواهید با صدای مرسوم تلکستر آشنا شوید، به موسیقی کانتری قبل از دهه ۸۰ میلادی گوش کنید. با اینکه تلکستر بیشتر با سبک کانتری مرتبط است، اما این گیتار بسیار تطبیق‌پذیر است. برای مثال، کرت کوبین و جک وایت نیز از تلکستر در استودیو استفاده کرده‌اند.
با تنظیم صحیح صدا (که برای برخی از مدل‌های تلکستر ممکن است چالش‌برانگیز باشد)، این گیتار می‌تواند فرکانس‌های میانی قوی و فرکانس‌های بالای شفافی ارائه دهد. این ویژگی باعث شده تا تلکستر در سبک‌های غیر از کانتری نیز کاربرد داشته باشد(جیمی پیج از تلکستر برای سولوی آهنگ Stairway to Heaven استفاده کرد).
سبک‌های مناسب
تلکستر به‌ویژه برای سبک کانتری بسیار مناسب است؛ اما می‌تواند گزینه خوبی برای سبک‌های دیگر نیز باشد. صدای این گیتار شفاف و بعضاً تودماغی است. به دلیل صدای مشخص و بُرنده تلکستر، استفاده از آن به‌عنوان ساز ریتم کمتر رایج است.
استرتوکستر (Stratocaster)
گیتار استرتوکستر در سال ۱۹۵۴ توسط کمپانی فندر به بازار عرضه شد. این گیتار که اغلب به اختصار «استرت» خوانده می‌شود، سازی انعطاف‌پذیر است که در سبک‌های مختلف مانند کانتری، راک، پاپ، فولک، سول، بلوز و R&B مورد استفاده قرار می‌گیرد.
استرتوکستر معمولاً دارای بریج ترمولو است که به نوازنده امکان می‌دهد با حرکت دادن یک دسته، صدای سیم‌ها را زیرتر یا بم‌تر کند. اما استفاده از این نوع ترمولو ممکن است به تغییر کوک سیم‌ها و از کوک خارج شدن گیتار منجر شود.
به دلیل استفاده گسترده از استرت در سبک‌های مختلف، توصیف دقیق صدای آن کمی دشوار است. فرکانس‌های میانی استرت معمولاً کمی تودماغی است.
سبک‌های مناسب
با اینکه استرتوکستر در سبک‌های مختلفی مورد استفاده قرار گرفته است، اما بیش از همه در سبک بلوز شناخته شده است. در حالت کلین و یا در صورت استفاده از گین پایین، استرت صدای بسیار زیبایی دارد و فرکانس‌های میانی برجسته آن، صدایی دلنشین به ساز می‌دهند که در قالب آهنگ خودنمایی کرده و برای نوازندگان بلوز بسیار مناسب است.
سوپر استرت
یکی دیگر از انواع گیتار الکتریک مدل سوپر اسپرت است. با اینکه سوپر استرت‌ها از گیتارهای استرتوکستر الهام گرفته‌اند، اما تفاوت‌های زیادی با آنها دارند. در واقع، تنها شباهت این دو نوع گیتار، شکل بدنه آنهاست. پیکاپ‌های استفاده شده در سوپر استرت‌ها معمولاً خروجی بالاتری دارند (که به معنای دیستورشن بیشتر است) و به همین دلیل بیشتر مناسب سبک‌های متال و هارد راک هستند. این گیتارها همچنین اغلب دارای ترمولوی Floyd Rose هستند که امکان حرکت و نوسان بیشتری دارد و همزمان کوک ساز را نیز بهتر حفظ می‌کند.
این گیتارها معمولاً فرکانس‌های میانی گیتارهای استرتوکستر را ندارند؛ زیرا به‌طور معمول حداقل یک پیکاپ هامباکر دارند.
سبک‌های مناسب
به دلیل خروجی قدرتمند پیکاپ‌های سوپر استرت‌ها، این گیتارها بیشتر در سبک‌هایی مانند راک و هوی متال مورد استفاده قرار می‌گیرند.
لس پال
گیتار لس پال به‌طور عمده با سبک راک کلاسیک شناخته می‌شود و به عنوان یک ابزار اصلی برای موسیقی راک اند رول شهرت دارد. اما قابلیت‌های این گیتار بسیار بیشتر از اینهاست. بسیاری از نوازندگان، صدای کلین زیبا و منحصر به فرد لس پال را نادیده می‌گیرند. آقای Les Paul، گیتاریست معروف جز و مخترعی که نامش بر این گیتار گذاشته شده است، در طول حرفه هنری خود به طور مکرر از گیبسون لس پال استفاده می‌کرد. همچنین، باب مارلی نیز از لس پال در موسیقی خود بهره برده است.
مشابه با استرتوکستر، توصیف یک صدای مشخص برای لس پال دشوار است. اما پاسخ فرکانسی متعادل و فرکانس‌های بالای شفاف، اما گاهی کمی تیره، این گیتار را به گزینه‌ای مناسب برای سبک راک و برخی انواع جز تبدیل می‌کند. این گیتار الکتریک نسبت به دیگر انواع گیتار، ساستین بیشتری دارد.
لس پال می‌تواند در هر سبکی به جز کانتری مورد استفاده قرار گیرد. این ساز در سبک‌های جز، متال، آر اند بی، انواع مختلف راک و حتی پانک به کار رفته است. لس پال واقعاً یک گیتار چندکاره است و اگر به دنبال سازی با پیکاپ‌های هامباکر هستید، این مدل گزینه مناسبی برای شما خواهد بود.
طرح بدنه لس پال شامل چند طراحی مختلف است: بدنه توپُر، توپُر کمانی (solid-arched) و توپُر حفره‌دار (solid-chambered). لس پال‌های توپُر از یک تکه چوب ساخته شده‌اند. برخی از لس پال‌ها دارای تاپ خمیده به شکل کمانی و پوششی از چوب افرا هستند. لس پال‌های حفره‌دار مشابه مدل‌های کمانی هستند؛ اما در داخل بدنه آنها چند حفره کنده شده تا وزن کمتری داشته باشند. صدای این سه مدل لس پال تفاوت چندانی با هم ندارد.
سبک‌های مناسب
لس پال برای تمامی سبک‌هایی که از دیستورشن استفاده می‌کنند مناسب است و در دستان یک نوازنده خبره جز نیز می‌درخشد. با وجود این انعطاف‌پذیری، پیش از خرید این گیتار، باید از تفاوت‌های بین پیکاپ سینگل کویل و هامباکر آگاه باشید؛ زیرا ممکن است که به صدای سینگل کویل نیاز داشته باشید.
اس‌جی و فلایینگ وی
گیتارهای اس‌جی (SG) و فلایینگ وی (Flying V) از نظر ظاهری کاملاً متفاوتند، اما هر دو جزو گیتارهای الکتریک سالید بادی هستند که غالباً با پیکاپ‌های هامباکر عرضه می‌شوند. حس و پاسخ نوازندگی این گیتارها نیز معمولاً بسیار شبیه به هم است.
اگرچه بسیاری از نوازندگان شکل بدنه گیتار Flying V را عجیب می‌دانند، اما این طراحی به دسترسی آسان به نت‌های بالای دسته کمک می‌کند. از نظر صدا، این دو گیتار بسیار مشابه هستند. هر دو دارای صدای کلاسیک گیتارهای گیبسون هستند که آنها را به گزینه‌ای عالی برای سبک‌های راک و متال تبدیل می‌کند. بسته به نوع پیکاپ استفاده شده، این گیتارها می‌توانند به اندازه لس پال چندکاره باشند، هرچند محبوبیت آنها در برخی سبک‌ها به اندازه لس پال نیست.
سبک‌های مناسب
این گیتارها برای بیشتر سبک‌ها به جز کانتری مناسب هستند. در حقیقت، انتخاب بین انواع مختلف گیتارهای گیبسون بیشتر به سلیقه شخصی نوازنده بستگی دارد تا توانایی‌های ساز.
آفست (جگوار، ماستنگ و جزمستر)
صدای خاص گیتارهای آفست، آنها را به انتخاب محبوبی برای موزیسین‌های سبک‌های آلترناتیو تبدیل کرده است. در دهه ۹۰ میلادی، بسیاری از گروه‌های تازه‌کار گرانج این گیتارها را به دلیل قیمت مناسبشان انتخاب می‌کردند؛ اما حتی پس از رسیدن به شهرت و ثروت نیز همچنان به استفاده از گیتارهای آفست ادامه می‌دادند و از صدای شفاف و خاص این گیتارها بهره می‌بردند.
شفافیت صدا، این گیتارها را به گزینه‌هایی مناسب برای سبک‌هایی تبدیل کرده که از افکت‌های مختلف استفاده می‌کنند. محبوبیت این گیتارها در سبک‌هایی مانند Shoegaze و سایر سبک‌های آلترناتیو به همین دلیل است.
همچنین موزیسین‌های سبک‌های مختلف نیز از این گیتارها استفاده کرده‌اند. برای مثال، لوتر پرکینز، نوازنده گروه جانی کش، از مدل‌های جگوار و جزمستر در آهنگ‌های اولیه جانی کش استفاده کرده است. اگر به دنبال یک گزینه مقرون‌به‌صرفه برای شروع نوازندگی هستید، گیتار اسکوایر Bullet Mustang HH را بررسی کنید.
سبک‌های مناسب
گیتارهای آفست برای سبک‌هایی مانند گرانج، Shoegaze و آلترناتیو که از افکت‌های زیادی بهره می‌برند، بسیار مناسب هستند.
گیتارهای توخالی
بسیاری از مردم کلمه “توخالی” را با گیتارهای بزرگ سبک جز مرتبط می‌دانند، اما در واقع تعریف گیتار توخالی یا هالو بادی شامل گیتارهایی است که فاقد بلوک چوبی موجود در گیتارهای نیمه توخالی هستند. بنابراین، برخی گیتارهای توخالی بدنه‌ای با اندازه مشابه گیتارهای نیمه توخالی دارند.
صدای گیتارهای هالو بادی شبیه به گیتارهای نیمه توخالی است، اما با طنین آکوستیکی بیشتر که پیش‌تر به آن اشاره شد. این گیتارها به دلیل ساختارشان، بیشتر مستعد ایجاد فیدبک هستند و برای سبک‌هایی با گین بالا کمتر مناسبند. برخلاف گیتارهای نیمه توخالی، گیتارهای توخالی دو شکل بدنه عمده دارند: مدل‌هایی مانند ES-335 و مدل‌های جز باکس. نمونه مشهور گیتارهای جز باکس، Gibson ES-175 است که در میان نوازندگان جز بسیار محبوب است.
اگرچه گیتارهای هالو بادی بیشتر برای سبک جز مناسب هستند، اما نوازندگانی نیز در سبک راک از این گیتارها استفاده کرده‌اند. تد نیوجنت یکی از این نوازندگان است که از فیدبک گیتار Gibson Byrdland خود به‌عنوان یک ابزار موسیقایی بهره می‌برد. گیتارهای توخالی با بدنه‌ای شبیه ES-335 بیشتر توسط نوازندگان بلوز و راک استفاده می‌شوند (مانند استفاده گروه بیتلز از گیتار اپیفون Casino). اما به دلیل فیدبک ایجاد شده، بسیاری از نوازندگان برای سبک‌های راک و بلوز ترجیح می‌دهند از گیتارهای نیمه توخالی استفاده کنند و از گیتارهای هالو بادی فاصله بگیرند.
گیتارهای نیمه توخالی
گیتارهای نیمه توخالی (Semi-Hollow) یا سمی-هالو دارای حفره‌هایی معمولاً به شکل حرف “f” بر روی تاپ خود هستند. فضای داخلی بدنه این گیتارها با یک بلوک چوبی که در امتداد دسته قرار دارد، به دو قسمت تقسیم می‌شود. یک نمونه معروف از این نوع گیتار، Gibson ES-335 است که توسط نوازندگانی مانند اریک کلپتون، اوتیس راش، وارن هینز، دیو گرول و بی. بی. کینگ استفاده شده است.
اگرچه گیتارهای سمی-هالو بیشتر با سبک‌های بلوز و جز مرتبط هستند، اما برای سبک راک نیز مناسب هستند. با این حال، به دلیل ساختار نیمه توخالی، این گیتارها در ولوم‌های بالا و هنگام استفاده از دیستورشن، بیشتر مستعد ایجاد فیدبک هستند.
از نظر شخصیت صوتی، گیتارهای سمی-هالو به گیتارهای سالید بادی شباهت دارند، اما با نوعی طنین شبیه به صدای گیتار آکوستیک. این ویژگی صوتی در گیتارهای سمی-هالو خفیف است. همچنین، ساستین این گیتارها معمولاً کمتر از گیتارهای سالید بادی است.
جمع بندی
